Nieuw record!

Ontbossing in de Amazone bereikt nieuwe records

De ontbossing van de Braziliaanse Amazone heeft de afgelopen maand een nieuw record gevestigd. In april werd ruim duizend vierkante kilometer aan regenwoud gekapt. Dat blijkt uit voorlopige cijfers van de Braziliaanse overheid, in handen van persbureau Reuters. Ook in januari en februari van dit jaar werden al maandrecords verbroken.

De ontbossing heeft een vlucht genomen sinds Jair Bolsonaro in 2019 president werd. Onder zijn leiding is de natuurbescherming in Brazilië verder verzwakt. Bolsonaro wil met mijnbouw en landbouw de armoede in de regio verminderen.

De Amazone kan enorme hoeveelheden CO2 absorberen. Het tegengaan van ontbossing is van vitaal belang om klimaatverandering tegen te gaan.

Op de klimaattop in Glasgow vorig jaar spraken meer dan honderd wereldleiders met elkaar af dat er voor 2030 een einde zal komen aan de ontbossing. Daarnaast werd afgesproken om bossen beter te beschermen en te gaan herstellen. Ook Brazilië sloot zich aan bij de deal.

Bron: Financieel Dagblad 7 mei 2022

Wie doet zichzelf vrijwillig tekort?

Binnenkort is deze roman geen science-fiction meer

Erik Rozing: Wie doet zichzelf vrijwillig tekort? Dat is de vraag in een roman die behalve het klimaat ook andere kwesties van nu prikkelend urgent voor het voetlicht brengt.


Erik Rozing: Staat van ontkenning. Meulenhoff, 415 blz. € 21,99

Om met name de realisten onder u een stapje tegemoet te komen publiceerde deze krant een jaar of vijftien geleden de reeks ‘Fictie bij de feiten’, waarin een boekenredacteur de opmerkelijke overeenkomsten aanwees tussen een actueel nieuwsfeit en een (meestal al wat ouder) fictief boek. De aanstichters van de financiële crisis in 2008, de kledingvoorschriften van de Libische leider Moammar Gaddafihet instorten van een archief in Keulen: het bleek allemaal al een keer te zijn beschreven in de literatuur, of dat nu door Melville, Couperus of Böll was gedaan. Het idee achter deze reeks was natuurlijk heerlijk bijdehand en een beschaafde vermaning aan iedereen die de fictie beschouwt als een soort dooie diender, die als een gedweeë notulist achter de werkelijkheid aan sloft. Want wie fictie leest, luidde de les, die kan de bui (een nieuwsfeit is vaker een bui dan een doorbrekend zonnetje) juist al een beetje zien hangen. 

Precies dit, die voorafschaduwende kwaliteit die sommige fictie aanhangt, is wat Erik Rozings roman Staat van ontkenning zo interessant maakt. Over kwesties als stijl en compositie kun je het bij de beoordeling ervan uiteraard ook hebben, maar wat het meest in het oog springt is hoezeer dit boek preludeert op een wereld die komen gaat. En die er eigenlijk al is. Want sciencefiction is het niet – of hooguit ten dele. Het is een boek, en lijkt een boek te zullen blijven, dat bijna met de dag aan sf inboet en aan realisme wint.

Bron: NRC 6 mei 2022, recensie van Sebastiaan Kort

https://www.nrc.nl

Noordzee

Citaat – citaat – citaat – citaat – citaat – citaat – citaat -citaat – citaat – citaat- citaat

Ons gehele leven wordt ook gekleurd door verwijdering van de natuur, die wordt afgedwongen door de geldeconomie en het daarvan afhankelijke stadsleven. Misschien echter wordt het eerst daardoor mogelijk de natuur werkelijk esthetisch en romantisch te ervaren. Wie gewend is in direct contact met de natuur te leven, die mag dan wel haar bekoringen subjectief ondergaan, echter de afstand tot haar, waardoor alleen de werkelijke esthetische beschouwing ervan mogelijk is, ontbreekt hem. Bovendien ontstaat daaruit ook dat stille verdriet, dat gevoel van smachtende vervreemding en verloren paradijs, zoals gekarakteriseerd door het romantische natuurgevoel. Dat de moderne mens het meest van de natuur geniet in de sneeuwgebieden van de Alpen en aan de Noordzee, laat zich misschien niet alleen verklaren uit de toegenomen behoefte aan opwinding; maar ook daaruit, dat deze ontoegankelijke, ons eigenlijk afwijzende wereld de meest extreme intensivering en stilering vormt van datgene wat natuur überhaupt nog voor ons is: een vergezicht van de psyche, dat zelfs op de momenten van lichamelijke nabijheid zich aan ons manifesteert als innerlijk onbereikbaar, een nooit ingeloste belofte, en zelfs onze vurigste overgave met lichte tegenstand en gereserveerdheid beantwoord.

…….

En dat is niet in tegenspraak met het feit dat juist het geldbezit ons de mogelijkheid biedt voor een vlucht in de natuur. Want juist het feit dat de stadsmens slechts onder deze voorwaarde van haar kan genieten, voegt tussen hem en de natuur die distantie in – al is het ook met veel variaties en louter resonanties – die slechts verbindt door tegelijkertijd te scheiden.

Bron: George Simmel, pagina 658

Vreugde

Citaten uit boek van Els Moors

Later zullen ze moeite moeten doen om deze tijden te begrijpen.

Gisteren was het eerste hoofdpunt, gebracht door een zichtbaar ontdane nieuwslezeres, dat er die dag in Groenland alleen al een ijsvlakte ter grootte van België gesmolten was, dat er bosbranden uitbraken omwille van de hitte in landen als Noorwegen, en dat diezelfde branden dan weer zorgden voor een fijn laagje roet op het ijs, waardoor het nog sneller ging smelten.

Vlak erna kwam een item over hoe in Frankrijk de autowegen dit weekend volledig zullen dichtslibben, en hoe de luchthaven van Brussel zijn drukste piekdag van het jaar mocht optekenen.

Die beide nieuwsitems zo vlak na elkaar getuigden voor mij plots van de totale schizofrenie waarin we dagelijks leven.

Plots zag ik ons staan, als in een groter verband haast, onze generatie, …

Ons antwoord was dat er alleen maar vandaag was.

Later zullen ze aan ons vragen: maar hoe leefden jullie in die tijden, hoe konden jullie al die rampen zo onbewogen uitzitten, en het antwoord zal waarschijnlijk zijn dat wij ons voornamelijk hebben verveeld. Dat wij het gevoel hadden dat we er niets aan konden veranderen, dat het alleen maar altijd opnieuw over onze hoofden werd beslist.

Ook nu weer zie ik generaties opgroeien die zich niet werkelijk met de tijd waarin ze leven durven verbinden.

Het stomste wat we kunnen doen is geloof ik bang worden. Nee, we moeten juist rationeel en ijverig en vol vertrouwen beslissingen nemen en het tij keren.

We leefden in de roes. We ontwaakten in de impasse.

En al die tijd gaapte de werkelijkheid ons onbevangen in het gezicht. We konden haar niet recht in de ogen kijken. Zozeer bevreesde zij ons, en zo ongevoelig waren we geworden voor haar verpletterende schoonheid.

De schoonheid is de wet van de werkelijkheid, van oorzaak en gevolg, en hoe elk afzonderlijk mens met of zonder macht, die weigert om gehoor te geven aan de grootse veranderingen waar we voor staan, medeverantwoordelijk zal zijn geweest voor het resultaat. Dat is de schoonheid.

In dat opzicht vrees ik de liefde het meest van alles wat ik ook zou kunnen vrezen.

Ons verlangen naar liefde is toch datgene wat we moeten scholen, zodat het groter wordt, en wijder, en meer bevat dan enkel en alleen onze eigen begeerten. Zodat het op een dag duidelijk wordt dat ons verlangen naar liefde nergens zo puur en zuiver en mooi zal zijn geweest als de dag waarop we de hele wereld in bescherming hebben genomen.

Als de tijden waarin we leven grimmig en uitzichtloos zijn geworden, dan is dat omdat wij grimmig en uitzichtloos zijn geworden.

Bron: compilatie van citaten uit hoofdstuk 16 uit het boek Mijn nachten met Spinoza van Els Moors.

Psychologische tips

Tips van Gerdien

Voor een duurzamer leven.

  • Denk goed na over uw duurzame doelen. Schrijf ze op en knip ze op in kleine stapjes. Bekijk welke korte klusjes u al kunt doen. En bedenk bij welke stappen u hulp nodig heeft. 
  • Deel uw duurzame uitdagen met familie en vrienden. Of deel ze via social media. Zo geeft u minder snel op en krijgt u hulp als u dat nodig heeft. 
  • Beloon uzelf voor het behalen van kleine doelen. 
  • Veel gemeenten ondersteunen met kleine maatregelen, zoals radiatorfolie en tochtstrips. Deze kunt u soms kosteloos aanbrengen in uw huis. Informeer bij uw gemeente naar de mogelijkheden. 
  • Kijk eens op de site van uw gemeente wat ze aanbieden qua duurzaamheid. Soms is er een energieloket voor meer informatie over verduurzamen en subsidies. Ook kunt u soms een gesprek aanvragen met een adviseur die bij u thuis komt. 
  • Op Milieu Centraal vindt u veel informatie, handige tools en praktische tips over verduurzamen.

Bron: Centraal Beheer, Gerdien de Vries

Waarom-maken-we-niet-radicaal-duurzamere-keuzes ?

Artikel van website Brainwash


Het was voor gedragswetenschapper Reint Jan Renes bijna een surreële ervaring, om tijdens de coronacrisis te zien dat we wél in staat zijn om mensen massaal ander gedrag te laten vertonen. Maar waarom lukt dat niet met de klimaatcrisis? ‘We moeten de klimaatcrisis radicaal collectief maken, net als de coronacrisis.’

Voorbede voor duurzaamheid voor het weekend van Pasen 2022

Bron: Werkgroep Duurzaamheid Groene Catharinakerk, Woudenberg

ActualiteitIPCC rapport van maandag 28 februari 2022. 

Extra en snelle actie is nodig om de opwarming van de aarde te stoppen. Het rapport beschrijft de effecten van klimaatverandering en de mogelijkheden ons daaraan aan te passen. De conclusies uit het rapport zijn verontrustend. Er komt uit naar voren dat klimaatverandering inmiddels wereldwijd geleid heeft tot wijdverbreide en deels onomkeerbare gevolgen voor mens en natuur, met name door vaker optredende extreme weersomstandigheden. Klimaatwetenschappers schrijven dat er onmiddellijk extra maatregelen nodig zijn om klimaatverandering te stoppen. Ook ons gedrag en leefstijl moeten op de schop.

Relevantie

Miljoenen mensen zijn door weerextremen blootgesteld aan acute voedselonzekerheid en afnemende waterveiligheid, terwijl ook kwetsbare ecosystemen reeds blijvende schade ondervinden. De belangrijkste lessen uit het alarmerend ICPP rapport zijn: 1.We zijn op weg om 1,5 graad te overschrijden. 2.We moeten af van kolen, olie en gas (en de infrastructuur).3.Oplossingen worden steeds goedkoper. 4.CO2  afvangen is onvermijdelijk. 5.Verandering van leefstijl is een deel van de oplossing.

Uit de encycliek van paus Franciscus Laudato Si’ ((Wees geprezen – over de zorg van het gemeenschappelijk huis)

“Ik doe een dringende oproep tot een nieuwe dialoog over de wijze waarop wij bouwen aan de toekomst van de planeet. Wij hebben behoefte aan een gesprek dat ons allen verenigt, omdat de uitdaging van het milieu die wij meemaken, en de menselijke wortels ervan ons aangaan en ons allen raken. [..]Gedragingen die ook onder gelovigen de wegen voor een oplossing in de weg staan, gaan van de ontkenning van het probleem tot onverschilligheid, gemakzuchtige berusting of blind vertrouwen in technische oplossingen. Wij hebben een nieuwe universele solidariteit nodig. […] De talenten en het engagement van allen zijn nodig om de door de mens aan de schepping van God toegebrachte schade te herstellen. Wij kunnen allen meewerken als instrument van God voor de zorg voor de schepping, ieder met zijn eigen cultuur en ervaring, eigen initiatieven en vermogen. (LS nr. 14 Ned. vert.)

Voorbede

God, schepper van aarde, lucht en water en van al wat daarop leeft, behoedt ons voor nalatigheid en onverschilligheid die schade toebrengen aan Uw schepping. Wij bidden U dat wij in ons dagelijks handelen meer bewust worden van de noodzaak de aarde te beschermen en onze levensstijl van productie en consumptie te veranderen om de verdere opwarming van de aarde te stoppen. Laat ons bidden

Natuurramp Poetin

Hoe verschrikkelijk de speciale militaire actie van Poetin in de Oekraine ook is, de problematiek van de klimaatverandering en biodiversiteit is eindeloos veel groter. Klimaatverandering is niet zo maar te herstellen, zoals herstel van een gebombardeerde stad na een oorlog misschien wel mogelijk is. De biodiversiteit herstellen is zelfs vermoedelijk onmogelijk, anders dan de invloed van de menselijke soort drastisch in te perken. Overigens zal het reduceren van de invloed van de menselijke soort vanzelf gaan als de biodiversiteit als dragende kracht onder het leven wegvalt. Zonder biodiversiteit gaan wij mensen gewoon ook dood, net iets later als de andere soorten, maar even onvermijdelijk.

De problemen met het klimaat en de biodiversiteit zullen zich manifesteren als plotselinge natuurrampen. Het plotselinge, het onverwachte, komt voort uit ons gebrek aan bereidheid of mogelijkheid om de problemen in ons eigen leven in het hier en nu op te nemen. Want nee, overstromingen zijn niet plotseling of onverwacht maar vanuit klimaatverandering voorspelbaar. Corona is geen toevallige virus, maar een ziekte die juist in ons huidige ecologische en economische systeem een aangenaam milieu ervaart. 

Natuurramp Poetin is als een overstroming. Wij hadden het kunnen zien aankomen. Als mensen kunnen leven in hun eigen bubbel en doen of het leven niet groter is dan hun eigen vierkante meter, ontstaan er rampen. Natuurrampen. Dat geldt voor Poetin en zijn Russen. Dat geldt voor het Westen. Het idee van Poetin dat hij een groot Russisch rijk moet nastreven is naar mijn begrip achterhaald. Hij heeft al het grootste land van de wereld, dat in oppervlakte net zo groot is als de Verenigde Staten en China samen. Hij heeft maar een klein volk van 140 miljoen mensen als je het vergelijkt met China of India, respectievelijk 1,4 miljard en 1,2 miljard mensen. Hij heeft als elk mens een beperkte kijk op het leven en zijn leven wordt beheerst door thema’s als Groot Russisch rijk en veiligheid. Maar ja, hij heeft ook een leger en heeft bedacht dat nu het moment is zich te manifesteren.

Natuurrampen gaan ons wijzen hoe de wereld zal moeten worden ingericht. Natuurramp Poetin is er daar een van. Alleen mondiale samenwerking is een antwoord op de eindeloze problemen rond klimaat en biodiversiteit. Op de korte termijn wordt door de militaire actie nu een deel van de strijd rond grondstoffen snel zichtbaar, zoals rond gas voor energie of de graanproductie. Daar gaan oplossingen voor bedacht worden, en door de actie van Poetin komt er een grote versnelling in deze processen. Zo heeft elk nadeel een voordeel, sprak een Nederlandse filosoof. Het is van ultiem belang dat de nieuwe oplossingen een plek krijgen binnen het kader van klimaatproblematiek en biodiversiteit. Terug naar normaal, waar mee bedoeld wordt terug naar hoe het was, is absoluut geen optie.

Het is van belang de natuurramp Poetin goed te analyseren. De militaire actie is onacceptabel, dus zal Europa een militaire tegenmacht moeten onderhouden. Jammer van het geld, maar het is niet anders. Bij natuurrampen moet je je gedrag aanpassen. Maar van de Eerste Wereldoorlog hebben wij geleerd dat het niet verstandig is de agressor in armoede achter te laten. Rusland is, afgezien van haar militaire kracht en een groepje superrijken, toch al niet erg welvarend. De economische relaties moeten dus snel worden hersteld, maar dat wel in het kader van klimaatproblematiek en biodiversiteit. Om daar met de Russen stappen in te maken, zal nog een hele toer zijn. Als je, zoals de Russen met maar 140 miljoen inwoners, over genoeg fossiele energie beschikt en je bent al arm, wat zal je je dan druk maken over CO2 uitstoot? Als je land het grootste land van de wereld is, dan treffen problemen rond biodiversiteit dat land mogelijk pas in een laat stadium. Een te laat stadium, natuurlijk, maar als je in je eigen bubbel leeft, valt dat ook pas laat op. Het is dus Europees eigenbelang om de relaties met Rusland te herstellen, maar dat binnen het nieuw kader. Dat is het kader van militaire tegenmacht, klimaatmaatregelen welke voor de Russen te begrijpen zijn en herstel van biodiversiteit, waarbij de Russen vanwege hun grote land misschien zelf wel een leidende rol zouden kunnen vervullen.

In het hier en nu is het niet te begrijpen, maar misschien heeft natuurramp Poetin wel een positieve invloed op de toch al noodzakelijk herontwikkeling van de wereld. Verwarrend en indrukwekkend dit te bedenken. Jammer dat Poetin dacht voor deze invloed een militaire actie nodig te hebben. Daarmee verspeelt hij tenminste het recht voor zijn familie en hemzelf om rustig op de fiets Amsterdam te bezoeken.

Groei is goed. Groei moet.

Kijk naar het eerste beste kind wat je tegenkomt en het is meteen al helder: groei is goed. Groei moet. Een kind wil groeien. In beweging. In zelf doen. In zelfvertrouwen. In relaties. Groei moet.

Voor volwassenen is het feitelijk niet anders. Elk mens zoekt beweging, wil dingen zelf doen. Elk mens zoekt groei in zelfvertrouwen en groei in relaties. Groei is goed en groei moet.

Ook de Aarde als ons ecosysteem kent deze groeibehoefte. Elke lente is overal de groei van flora en fauna uitbundig, waar dit maar mogelijk is. In de lente zwermen onmetelijke hoeveelheden zaad over de aarde op zoek naar vruchtbare bodem.

Onze welvaart komt voort uit de groei van de economische systemen. Dat heeft tot verbluffende resultaten geleid. Voedseloverschotten, internet en gezondheidszorg zijn maar een paar voorbeelden van deze krachtige groei.

Het wordt de laatste eeuwen echter steeds duidelijker dat als je deze groei-patronen, de patronen van menselijke, ecologische en economische groei over elkaar heen legt er voor de planeet Aarde grote problemen ontstaan. De menselijke groei en de ecologische groei dreigen verdrukt te worden door de kracht van de economische groei. De symptomen zijn goed zichtbaar. De menselijke groei is steeds onevenwichtiger. De groep rijken, waar wij als Nederlanders onder vallen, bezitten steeds meer geld en goederen terwijl het leven van de meerderheid van de aardbewoners steeds moeilijker dreigt te worden. De problemen rond ecologische groei onder als klimaatopwarming, het uitsterven van soorten door aantasting van hun leefgebieden en uitputting van bodemschatten staan volop in het nieuws. 

Zo kan het niet door. Groei moet. Groei is goed. Maar de groei van de economische systemen hebben een verkeerde afslag genomen en bedreigen nu jou en mij in ons bestaan. Om te beginnen helpt de constatering van dat groei goed is en groei moet. Daarbij wordt nieuw dat ook ons bewustzijn rond onze eigen invloeden op het economische systeem moet groeien. En snel ook! Er zijn al tal van oplossingen, maar wij kunnen ons niet meer permitteren om daar #niet ook echt actief en zo snel mogelijk mee bezig te zijn. Vegetarisch eten, reiskilometers beperken, huis isoleren enzovoort.  

Maar is persoonlijk gedrag #niet een druppel op een gloeiende plaat? Absoluut #niet. Ook op dit punt is snelle groei van bewustzijn nodig. In een democratisch systeem is het ondenkbaar dat de regering teveel beleid ontwikkeld dat de burgers niet begrijpen. Individueel bewustzijn van de problematiek is dus essentieel als basis voor de politieke actie. Het is van groot belang dat wij als burgers elkaar tot voorbeeld zijn en gezamenlijk zijn wij dan een basis voor politieke groei. Alleen dan is het op politiek niveau mogelijk om aanvullende maatregelen te nemen. Als ons bewustzijn rond menselijke en ecologische groei en noden meer in balans komt, is dat de basis voor het begrip rond ingrijpende maatregelen op landelijke niveau. En hoe kan een mens beter bevredigend aan de groei van zijn bewustzijn werken dan door in persoonlijke sfeer actief en consequent te zijn?

Een voorbeeld. Vegetarisch eten is lekker. Het is een groei in smaak. Maar je moet het ook leren eten. Dat is een stap in bewustzijn. Verder heeft vegetarisch leven natuurlijk een grote invloed op de vleesindustrie. Dat komt goed uit want de vleesproductie in Nederland moet drastisch worden verminderd. Zeg voor dit voorbeeld naar de helft van haar huidige omvang. Dat is een groot probleem voor vleesboeren en de vleesverwerkende industrie. Maar verder ook niet! Er komt met de reductie van de veestapel naar de helft veel grond vrij en wij hebben in Nederland die grond hard nodig. Grond voor de groei van ons ecosysteem, maar ook grond voor woningbouw. Verder heeft de reductie van de veestapel als voordeel dat het stikstofprobleem enorm wordt verminderd. De politiek moet er natuurlijk wel op kunnen vertrouwen dat de meerderheid van de burgers dit beleid wil steunen. Dan is het van belang dat burgers zich zowel persoonlijk als politiek actief betrokken weten op welke vormen van groei zij voorstaan. En dat is hier niet het economisch belang van de vleesindustrie. 

Groei is goed. Groei moet. Het is nu tijd voor een snelle groei in persoonlijk bewustzijn, politieke actie en politieke wil. Lid worden van een relevante politieke partij is daarbij een idee. Waarom? Omdat in een democratie persoonlijk gedrag en politiek gedrag gekoppeld zijn en wij ook de democratie willen laten groeien. Toch?