
“Handelen of niet handelen

Kijk naar het eerste de beste kind wat je tegenkomt en het is meteen al helder: groei is goed. Groei moet. Een kind wil groeien. In beweging. In zelf doen. In zelfvertrouwen. In relaties. Groei moet.
Voor volwassenen is het feitelijk niet anders. Elk mens zoekt beweging, wil dingen zelf doen. Elk mens zoekt groei in zelfvertrouwen en groei in relaties. Groei is goed en groei moet.
Ook de Aarde als ons ecosysteem kent deze groeibehoefte. Elke lente is overal de groei van flora en fauna uitbundig, waar dit maar mogelijk is. In de lente zwermen onmetelijke hoeveelheden zaad over de aarde op zoek naar vruchtbare bodem. Groei is goed.
Onze welvaart komt voort uit de groei van de economische systemen. Dat heeft tot verbluffende resultaten geleid. Voedseloverschotten, internet en gezondheidszorg zijn maar een paar voorbeelden van deze krachtige groei.
Groei moet. Groei is goed. Maar de groei van de economische systemen hebben een verkeerde afslag genomen en bedreigt nu het menselijk bestaan. Dat is beslist #NIET goed.
Nu is groei van ons persoonlijke bewustzijn nodig. Maar is persoonlijk gedrag #NIET een druppel op een gloeiende plaat? Absoluut #NIET. In een functionerend democratisch systeem is het ondenkbaar dat de regering beleid ontwikkeld dat de individuele burgers niet begrijpen. Individueel bewustzijn van de problematiek is essentieel als basis voor politieke beleid dat gedragen wordt. Individuele groei is de basis.
Groei is goed. Groei moet. Het is nu tijd voor een snelle groei in persoonlijk bewustzijn en collectieve actie tot een goed #WEL en #NIET. Lid worden van een relevante politieke beweging is daarbij een idee. Waarom? Omdat politieke bewegingen in een democratie persoonlijk gedrag en politiek gedrag koppelen en wij ook de democratie willen laten groeien. #NIET dan?
Soms voel je je #NIET goed.
Dan helpt het mij om mij te realiseren dat mijn gevoel voort komt uit mijn gedrag. Ander gedrag geeft een ander gevoel of heeft daar tenminste invloed op. Ook bij jou volgt jouw gevoel steeds jouw gedrag, vermoed ik.
Ik ga slapen en ben dan minder moe. Of ik ga eten en ik heb geen honger meer. Relaties en beweging helpen als ik het even niet meer weet. Of muziek.
Wat is jouw mix van gedragingen, die jouw gevoelsleven positief beïnvloeden? Hoe kun je die gedragingen bewust stimuleren?
Maakt je niet druk als je dat niet precies weet. Begin gewoon ergens aan. Doe bewust iets #WEL of doe bewust iets #NIET. De rest komt vanzelf. Gevoel volgt gedrag.
Een Niet-idee is de doe-niet-economie, niet te verwarren met de donut-economie, al zijn meer overeenkomsten dan verschillen. De doe-niet-economie maakt deel uit van de donut-economie en niet andersom.
Als iets #NIET kan, dan is er geen probleem.
Als iets #NIET goed is, maar #WEL kan, dan is er een keuzeprobleem.
Als iets #WEL kan en goed is, dan is er geen probleem.
De tragiek van het leven is dus, dat mensen voor problemen kiezen wanneer iets #WEL kan, maar #NIET goed is.
Ik maak mij al 45 jaar zorgen over het klimaat. En ik verbaas mij over mijn eigen gedrag: waarom pas ik mijn gedrag #NIET meer aan? Waarom zit er geen groei in mijn persoonlijke ontwikkeling?
Wat mij betreft: ik zit vast in patronen van een liefdevolle omgeving. Mijn vrouw, mijn kinderen, mijn activiteiten. Alles gaat al lang mee en kent zijn eigen warmte. Dan blijkt het in de praktijk verrassend moeilijk om bij vaste relaties en patronen mijn gedrag te wijzigen..
Ik heb dus vaak zwakke knieën, naar mijn idee. Mijn omgeving helpt mij daar #NIET bij. Die omgeving zit vast op oude patronen, die ik zelf ook lief heb. Patronen, waar ik mij beslist #WEL goed bij voel, maar die vanuit klimaatoogpunt NIET goed zijn.
Daarom heb ik de Stichting NIET opgericht. De stichting gaat mij helpen om wegen te vinden een meer consequent ecologisch leven te leiden in een liefdevolle omgeving. De Stichting vertegenwoordigt mijn superego, mijn Uber-ich. Als voorzitter van de Stichting moet ik mij houden aan de doelstellingen van de stichting.
De stichting werkt met drie methodes:
– Het NIET principe: onderzoek jouw keuzes ook vanuit de positie NIET. Gewoon iets NIET doen is zo gek nog niet.
– De Better Case: elke relatie of organisatie heeft een business case en een better case. Zonder verantwoordde Better Case ontaardt elk zakelijk handelen in amorele business case.
– Het GiDZ concept: dat staat voor Goed Idee Doe Zelf. Klaar met vergaderen en twijfelen als geruststelling voor het niet handelen.
De stichting past tenminste naadloos bij mij. Ik kan zo mijn persoonlijke verantwoordelijkheid deels buiten mij leggen. De stichting is ook een soort practical joke. Er wordt ook om gelachen. Grappen over het begrip #NIET liggen voor de hand. De stichting is misschien een uiting van een soort tegencultuur in een wereld, die meent dat alles #WEL moet kunnen. Een filosofische zoektocht met als doel een aangepast warm bad.
De stichting wil er ook voor anderen zijn. Dus laat weten als je het leuk vindt om experimenten te doen met het begrip #NIET in je eigen leven. Of als je de Better-Case van je activiteiten wilt onderzoeken. De stichting heeft een sluitende business case dus kan zich volledig richten op haar Better-Case. In geldtermen is ondersteuning van de Stichting gratis, maar wij doen alleen #NIET in ruil voor perspectief van jouw #WEL.
Foto: www.eventplanner.be
Stel, iemand heeft al jaren longkanker en kondigt aan voor 2030 haar sigarettengebruik met de helft terug te dringen. ‘Hiermee loop ik voor op de andere longkankerpatienten’, roept ze apetrots en ze heeft gelijk: de rest rookt nog harder door.
Vervang longkanker door klimaatontwrichting en de sigaret door CO2-uitstoot en je hebt een heel redelijke samenvatting van het klimaatakkoord. (Joris Luyendijk)
De formule
Wetenschappelijk onderzoek naar verandering heeft tot de volgende formule geleid:
dΔ = F(iD x D x iA)
Duurzame (d) gedragsverandering (Δ) is een functie (F) van de factoren innerlijke drang (iD), discipline (D) en interne attributie (iA). Duurzaam veranderen lukt alleen wanneer je op alle drie de factoren scoort. Innerlijke drang bestaat uit lijdensdruk en het hebben van een alternatief. Wie teveel alcohol drinkt, heeft last van de gevolgen en gaat wat zien in het drinken van water.
Discipline slaat op het vermogen om weerstand te bieden aan (de voordelen van) gewoontes en aan sociale druk. Teveel drinken gaat bijvoorbeeld samen met het na thuiskomst automatisch naar de koelkast lopen en een ijskoud biertje achterover slaan. Om deze gewoonte te veranderen moet je voortaan naar de kraan lopen. ‘Het’ niet meer doen, is het moeilijkste van gedragsverandering. Zeker wanneer er naast de gewoonte sprake is van sociale druk. Bijvoorbeeld een partner die ook bier drinkt en het niet gezellig vindt als jij het bij water houdt.
Interne attributie is een technische term voor de combinatie van jezelf verantwoordelijk maken voor mislukking en ervan overtuigd zijn dat je het de volgende keer anders gaat doen. Wie tijdens het oefenen met water drinken toch weer een keer aan het bier gaat, moet zichzelf daar de schuld van geven en zeker weten dat het niet weer gebeurt.
Dit is een foto van de aarde op 6 miljard kilometer afstand van de aarde. Ik gebruik dit beeld altijd bij persoonlijke meditaties. Het geeft voor mij twee overwegingen aan. Allereerst geeft het goed de nietigheid van de aarde en haar bewoners weer. Ten tweede is het fantastisch dat de mensheid in staat is een apparaat te maken dat op 6 miljard kilometer afstand een foto kan maken en ons toe kan zenden. Een apparaat, de Voyager, dat al 20 jaar door de ruimte vliegt.
NIETigheid is een uitgangspunt voor NIET. Maar ook het vernuft van het menselijk bewustzijn, dat in staat is tot een dergelijke prestatie als een foto van 6 miljard kilomete ver. NIET gaat voor zowel minimalisme, een werkvorm van nietigheid, als voor high tec. Met deze combinatie van uitgangspunten is er veel mogelijk, zo blijkt uit de foto. Hoopvol.
#WEL is onmetelijk groot.
#WEL is het onmetelijke universum van tijd en ruimte. De enige manier om het onmetelijke passend te maken in een persoonlijke leven is relevante keuzes rond #NIET te maken.
WEL is de pijn in je buik van het teveel; NIET is de ruimte voor een paar happen meer.
WEL is overspel; NIET is monogaam.
WEL is de beperking van een burn-out; NIET is de ruimte voor een uitdaging.
WEL brengt NIET in de verdrukking; NIET maakt ruimte voor WEL.
WEL gaat over gelukkig worden; NIET gaat over gelukkig zijn.
WEL doet of alles mogelijk is; NIET is het enige wat WEL mogelijk maakt.
WEL is het aantal nullen op een bankrekening; NIET wordt bepaald door andere eenheden.