NIET wenst jou VERBEELDING voor 2019.

    ‘Willen we echt veranderen, dan moeten we keuzes maken die een flink stuk verdergaan dan de voornemens op oudejaarsavond om in het nieuwe jaar iets meer aan sport te doen en wat minder alcohol te drinken. Dan gaat het over keuzes die onze levensstijl en ons comfort bepalen. Wil je écht iedere dag’. ‘met de fiets naar het werk (voor een Nederlander vanzelfsprekend, voor een Vlaming nauwelijks)? En enkel seizoensgebonden groenten en fruit op je bord? Je smartphone aan de kant leggen wanneer je thuis bent? Dergelijke keuzes zijn al knap moeilijk, maar nog klein bier in vergelijking met keuzes inzake ideologie, sociale positie en beroep. Iedereen is voor sociale rechtvaardigheid, tot de fiscus komt aankloppen. Veel mensen willen minder werken en zeggen dat ze status en sociale positie onbelangrijk vinden. Tot ze noodgedwongen op die vlakken moeten inleveren ten gevolge van de zoveelste ‘reorganisatie’ van het bedrijf waar ze werken. Onze zelfkennis blijkt vaak genoeg een illusie te zijn.

    Andere keuzes maken is niet eenvoudig. Het goede nieuws is dat ons tijdperk en onze maatschappij tot de eerste behoren waar dergelijke keuzes inderdaad gemaakt kunnen worden. Helaas wordt die vrijheid beperkt door een aantal factoren.

    Een eerste beperking is algemeen en daarom grotendeels onzichtbaar: de vervreemding waar dit hoofdstuk over handelt. De nieuwe onvrijheid is de verplichting tot concurrentie, ook met onszelf, en tot pleonexia, de noodzaak om van alles steeds meer te hebben. De Duitse socioloog Hartmut Rosa aarzelt niet om daar een totalitair systeem in te herkennen, met toenemend ‘controlemechanismen en bijbehorende dwang.

    De tweede beperking kan niet los gezien worden van de eerste, maar is individueler. Het gaat over belemmeringen die met mijzelf en mijn geschiedenis te maken hebben. Als ik geboren word in een kansarme omgeving, als ik verslaafd ben aan medicijnen, alcohol, gokken, aan mijn smartphone of aan een bepaald type relatie, dan worden mijn keuzemogelijkheden sterk ingeperkt. Ik herinner de lezer aan het marshmallowonderzoek en aan de studie van Emmy Werner op Hawaï. Daaruit bleek de impact van de omgeving op zelfbeheersing, en in ruimere zin op een geslaagd leven. Dezelfde onderzoekers stelden ook vast dat een dergelijke impact niet blijvend hoeft te zijn, en dat mensen kunnen veranderen.

    Andere keuzes maken begint bij bewustwording, bij het besef dat er iets schort. Vervolgens kunnen we op zoek gaan naar de oorzaken en kijken welke we zelf kunnen verhelpen. In nagenoeg alle gevallen zal dat neerkomen op een bewustwording van de vervreemdingseffecten. Welke vervreemdende identiteit hebben we ongeweten aangenomen? Waarom eigenlijk? Hoe kunnen we een andere richting uit gaan?

    Zoals ik eerder uiteenzette is onze identiteit een constructie waarbij we overnemen wat ons voorgehouden wordt (identificatie). Tezelfdertijd kunnen we afstand nemen en keuzes maken (separatie). ‘Keuzes maken we al heel vroeg; zelfs als peuter gaan we op zoek naar autonomie en beslissingsrecht. Als volwassene kunnen we dat nog meer. De Vlaamse filosoof Kris Pint heeft het over verbeeldingsverzet: ik weiger nog langer samen te vallen met de voorgehouden beelden, in mijn fantasie beeld ik mij andere invullingen in die beter bij mij passen. Wie mocht denken dat verbeelding alleen maar verbeelding is en dus waardeloos, herinner ik aan de effecten bij conversie en placebo. Verbeelding is een uitstekend vertrekpunt voor verandering.’

Citaat uit:

Intimiteit

Paul Verhaeghe

NIET en de Ander

Citaat:

‘Goed in je vel zitten’ vind ik een prachtige omschrijving voor een gezonde verhouding tussen lichaam en geest – eigenlijk tussen voelen en denken. Een dergelijke gezonde verhouding hebben we grotendeels te danken aan de interactie met onze ouders, maar de vorming van onze identiteit en de daarin besloten afstemming op ons lichaam vindt natuurlijk ook plaats buiten het gezin. Heel vroeg in de ontwikkeling komen er andere figuren bij naar wie kinderen opkijken en van wie ze beelden en woorden gaan overnemen. Bij uitbreiding hoeven dat zelfs geen figuren van vlees en bloed te zijn; we nemen beelden en woorden over die de ruimere buitenwereld ons aanreikt of opdringt – wat ik in dit boek ‘de Ander’ noem.’

Citaat:

‘Het gevaarlijke van ideologische vervreemding is haar onzichtbaarheid. Het dominante bestel waarin wij leven is zo dominant dat we het niet meer beseffen; het bepaalt ons werkende leven, ons relationele leven, ons onderwijs, onze ontspanning. Groei is overal het doel. Investeren doen we zelfs in onze relaties; kinderen moeten ‘ondernemer van zichzelf’ worden; hobby’s zijn iets voor bejaarden, in mijn vrije tijd zet ik prestaties neer waarmee ik mezelf kan neerzetten op sociale media. En vooral: de huidige vervreemding bepaalt de manier waarop we met ons lichaam omgaan.’

Citaten uit:
Intimiteit
Paul Verhaeghe

NIET werkt aan welzijn

Laurie Santos

Laurie Santos

Welcome to The Science of Well-Being! You’re joining thousands of learners currently enrolled in the course. I’m excited to have you in the class and look forward to your contributions to the learning community.

To begin, I recommend taking a few minutes to explore the course site. Review the material we’ll cover each week, and preview the assignments you’ll need to complete to pass the course. Click Discussionsto see forums where you can discuss the course material with fellow students taking the class. 

If you have questions about course content, please post them in the forums to get help from others in the course community. For technical problems with the Coursera platform, visit the Learner Help Center.

Good luck as you get started, and I hope you enjoy the course.

Top cursussen van Yale University. Indrukwekkende kwaliteit van presenteren. Soms gratis. Zie www.coursera.org.

De aarde draait door


16 december 2018 /  VPRO / Tegenlicht


De voormalige milieu-activist en schrijver Paul Kingsnorth heeft zich teruggetrokken in Ierland op een zeldzaam ongerept deel van de aarde. Je zou kunnen zeggen aan het einde van de wereld . Een portret van een eindtijd denker die desondanks de hoop niet opgeeft en blijft geloven in de kracht van natuur.

Denker en schrijver Paul Kingsnorth stond al vroeg op de barricades als natuurbeschermer. Zowel dichtbij huis in Engeland als aan de andere kant van de wereld in Papua-Nieuw-Guinea verzette hij zich tegen de onstilbare honger van de globaliserende wereld voor meer land, grondstoffen en spullen. Kingsnorth was een van de kopstukken van de milieubeweging en bereikte met zijn vlammende betogen een groot internationaal publiek. En toen kwam hij tot inkeer. Hij viel van zijn geloof dat de mensheid de wereld kon redden. In zijn gebundelde essays ‘Confessions of a recovering environmentalist’ (2017) beschrijft hij hoe de rekenaars van deze wereld de groene beweging van binnen uitholden en de barricades verruilden voor stropdas en vergadertafels. Het beperken van CO2-uitstoot werd het nieuwe gospel, omdat het meetbaar en te berekenen was. Maar volgens Kingsnorth is dat een illusie. Hij vindt dat de groene beweging van nu de nog overgebleven wilde natuur in een overwinningsroes inruilt voor een windmolenpark of zonnepanelen farm. De strijd is verloren.

Regie: Tomas Kaan

Van nee zeggen word je aardiger | Gedeeld artikel van de Volkskrant

Aldith Hunkar (56), journalist en presentator: ‘Leren wat ik níét meer moest doen, dat is een eyeopener geweest in mijn leven. Ik was altijd degene die het er wel even bijdeed. Viel er iemand uit, dan belde de NOS van alle driehonderd medewerkers Aldith. Wisseldiensten, invaldiensten, even iemand ergens heen rijden, ik woonde in de buurt en zei toch wel ja. Ook privé: een flyertje maken voor vrienden, een uurtje de spelfouten uit een tekst halen, het lijkt allemaal niets, maar je krijgt er ook niets voor terug. Ik was altijd bereid het probleem voor een ander op te lossen, tot ik in 2007 thuiszat met een burn-out en dacht: dit ligt voor een deel aan mij. En nu moet ik het ook zelf oplossen. Oprah Winfrey zei ooit: als je iets voor een ander doet, doe je het eigenlijk voor jezelf. Dat vond ik zó goed. Ik realiseerde me dat als ik iets voor een ander deed, ik me deep down een held voelde, want als ík het niet voor diegene zou oplossen, wie zou het dan doen? Misschien is altijd maar ja zeggen ook wel een vorm van zelfoverschatting. Toen ik dat eenmaal inzag, werd mijn leven een stuk leuker. Ik ben nu eigen baas, ik kan zelf bepalen of ik een opdracht aanneem. Voor ik ja zeg, bedenk ik tegenwoordig of ik ergens zin in heb, want dat is ook belangrijk: áls je iets doet, moet je het met een beetje liefde doen. Gek genoeg zijn vrienden nog nooit boos geworden als ik ze niet wilde helpen. Misschien speelt mee dat ik een stuk aardiger ben geworden. Er is meer ruimte gekomen in mijn hoofd, denk ik, en daardoor in mijn hart.’

Volkskrant, 8-12-2018

Bij Brunel over NIET

Citaat:

Kansen voor duurzame energieopwekking en energiebesparing

Als we willen blijven voorzien in de huidige behoeften zonder daarmee de toekomstige generatie te benadelen, moeten we niet alleen iets doen, maar ook vooral iets laten. “Wat dat betreft is onze consumptiemaatschappij onbehulpzaam”, legt Peter uit. Stichting Niet, waar hij in de adviesraad zit, stelt dat het ‘niet-denken’ de duurzaamheidsopgave dichterbij brengt. “Rond 2050 komt 40% van de CO2 uitstoot in Nederland van Schiphol. We moeten ons afvragen of we niet wat vaker tevreden kunnen zijn en een keer minder op vakantie moeten gaan met die goedkope airline”, zo illustreert Peter die zelf inmiddels minder vlees is gaan eten zich oriënteert op de aanschaf van zonnepanelen én met zijn bedrijf Agnosconsult elk jaar honderd bomen laat aanplanten door stichting Trees for All.

Voor het hele artikel zie Agnostconsult bij Brunel.

Wereldgeschiedenis van Nederland

Citaat, pag. 270

1658
Onmisbare migranten voor de Gouden Eeuw

Het beeld bestaat dat migranten in de Gouden Eeuw voornamelijk bestonden uit kapitaalkrachtige en hoogopgeleide migranten. Maar net als vandaag de dag waren de meeste relatief arm en laagopgeleid. Zij drukten een groot en blijvend stempel op immigrantensteden als Amsterdam.

Citaat, pag. 271
… In de bouwsector was dit aandeel zelfs nog hoger: zo’n 80 procent van de bouwvakkers in Amsterdam was geboren buiten de landsgrenzen.

Lao Zi over NIET en WEL

“Ieders begrip van wat mooi is in de wereld houdt verband met wat lelijk is.
Elk besef van wat goed is komt neer op de kennis van het kwaad, en niets anders.
Iets en niets brengen elkaar voort.
Moeilijk en makkelijk completeren elkaar.
Lang en kort bestaan in verhouding tot elkaar.
Hoog en laag vullen elkaar aan.
Tonen en klanken harmoniseren met elkaar.
Voor en na volgen op elkaar,
in alle eeuwigheid!
Daarom houdt de Wijze zich in zijn daden bij het nietsdoen.
Zonder woorden verspreidt hij zijn leer.
Alle dingen verschijnen, maar zonder zijn initiatief.
Zij handelen, maar zonder zijn steun.
Wanneer alles is vollbracht, dan zal hij niet blijven.
Ja! Juist door niet te blijven
gaat hij niet verloren.

null

Met dank aan Dries voor een mooi gesprek en een opgehaalde herinnering.