Categorie: Bewustzijn

Groei is goed. Groei moet.

Kijk naar het eerste beste kind wat je tegenkomt en het is meteen al helder: groei is goed. Groei moet. Een kind wil groeien. In beweging. In zelf doen. In zelfvertrouwen. In relaties. Groei moet.

Voor volwassenen is het feitelijk niet anders. Elk mens zoekt beweging, wil dingen zelf doen. Elk mens zoekt groei in zelfvertrouwen en groei in relaties. Groei is goed en groei moet.

Ook de Aarde als ons ecosysteem kent deze groeibehoefte. Elke lente is overal de groei van flora en fauna uitbundig, waar dit maar mogelijk is. In de lente zwermen onmetelijke hoeveelheden zaad over de aarde op zoek naar vruchtbare bodem.

Onze welvaart komt voort uit de groei van de economische systemen. Dat heeft tot verbluffende resultaten geleid. Voedseloverschotten, internet en gezondheidszorg zijn maar een paar voorbeelden van deze krachtige groei.

Het wordt de laatste eeuwen echter steeds duidelijker dat als je deze groei-patronen, de patronen van menselijke, ecologische en economische groei over elkaar heen legt er voor de planeet Aarde grote problemen ontstaan. De menselijke groei en de ecologische groei dreigen verdrukt te worden door de kracht van de economische groei. De symptomen zijn goed zichtbaar. De menselijke groei is steeds onevenwichtiger. De groep rijken, waar wij als Nederlanders onder vallen, bezitten steeds meer geld en goederen terwijl het leven van de meerderheid van de aardbewoners steeds moeilijker dreigt te worden. De problemen rond ecologische groei onder als klimaatopwarming, het uitsterven van soorten door aantasting van hun leefgebieden en uitputting van bodemschatten staan volop in het nieuws. 

Zo kan het niet door. Groei moet. Groei is goed. Maar de groei van de economische systemen hebben een verkeerde afslag genomen en bedreigen nu jou en mij in ons bestaan. Om te beginnen helpt de constatering van dat groei goed is en groei moet. Daarbij wordt nieuw dat ook ons bewustzijn rond onze eigen invloeden op het economische systeem moet groeien. En snel ook! Er zijn al tal van oplossingen, maar wij kunnen ons niet meer permitteren om daar #niet ook echt actief en zo snel mogelijk mee bezig te zijn. Vegetarisch eten, reiskilometers beperken, huis isoleren enzovoort.  

Maar is persoonlijk gedrag #niet een druppel op een gloeiende plaat? Absoluut #niet. Ook op dit punt is snelle groei van bewustzijn nodig. In een democratisch systeem is het ondenkbaar dat de regering teveel beleid ontwikkeld dat de burgers niet begrijpen. Individueel bewustzijn van de problematiek is dus essentieel als basis voor de politieke actie. Het is van groot belang dat wij als burgers elkaar tot voorbeeld zijn en gezamenlijk zijn wij dan een basis voor politieke groei. Alleen dan is het op politiek niveau mogelijk om aanvullende maatregelen te nemen. Als ons bewustzijn rond menselijke en ecologische groei en noden meer in balans komt, is dat de basis voor het begrip rond ingrijpende maatregelen op landelijke niveau. En hoe kan een mens beter bevredigend aan de groei van zijn bewustzijn werken dan door in persoonlijke sfeer actief en consequent te zijn?

Een voorbeeld. Vegetarisch eten is lekker. Het is een groei in smaak. Maar je moet het ook leren eten. Dat is een stap in bewustzijn. Verder heeft vegetarisch leven natuurlijk een grote invloed op de vleesindustrie. Dat komt goed uit want de vleesproductie in Nederland moet drastisch worden verminderd. Zeg voor dit voorbeeld naar de helft van haar huidige omvang. Dat is een groot probleem voor vleesboeren en de vleesverwerkende industrie. Maar verder ook niet! Er komt met de reductie van de veestapel naar de helft veel grond vrij en wij hebben in Nederland die grond hard nodig. Grond voor de groei van ons ecosysteem, maar ook grond voor woningbouw. Verder heeft de reductie van de veestapel als voordeel dat het stikstofprobleem enorm wordt verminderd. De politiek moet er natuurlijk wel op kunnen vertrouwen dat de meerderheid van de burgers dit beleid wil steunen. Dan is het van belang dat burgers zich zowel persoonlijk als politiek actief betrokken weten op welke vormen van groei zij voorstaan. En dat is hier niet het economisch belang van de vleesindustrie. 

Groei is goed. Groei moet. Het is nu tijd voor een snelle groei in persoonlijk bewustzijn, politieke actie en politieke wil. Lid worden van een relevante politieke partij is daarbij een idee. Waarom? Omdat in een democratie persoonlijk gedrag en politiek gedrag gekoppeld zijn en wij ook de democratie willen laten groeien. Toch?

Woningbouw van 1 naar 2

Prioriteit woningmarkt van 1 naar 2.

De analyse, die Ger Groot inzake de woningmarkt (FD 20-03-2021) geeft, is een aardige samenvatting van de problematiek rond de woningmarkt. De positie van veel jonge mensen op de woningmarkt is op dit moment hopeloos. Huisvesting moet prioriteit krijgen. Ger omschrijft de aangescherpte regelgeving rond natuur en landschap als remkracht. Tot zo ver eens. Maar om vervolgens dit argument te verbinden met nymbyisme en nader te omschrijven als “de bekende verhalen van zeldzame padden en insecten die opeens bij kandidaat bouwlocaties worden gesignaleerd” is verbazingwekkend kortzichtig. Door natuur en landschap, klimaat en biodiversiteit #niet als uitgangspunt nummer één te benoemen is remkracht ontstaan, waar juist nieuwe inzichten hadden moeten bloeien. Dit gebrek aan perspectief is aan veel oud-politici, waaronder blijkbaar ook Ger Groot, beslist te verwijten en #niet aan burgers die hun eigen achtertuin serieus nemen.

Toeslag affaire

Volgens mij gaat het om een groter maatschappelijk probleem dan de toeslag affaire op zich. Zelf heb ik slechte ervaringen met het UWV en de ABN-AMRO bank. Correspondentie in een stijlvorm, die respectloos is voor de lezer. Telefoonbandjes, die, dag in dag uit, melden dat het te druk is om de telefoon op te nemen. Webtoepassingen, die voor mensen zonder veel webervaring nauwelijks te begrijpen zijn. Goedbedoelende servicedesk medewerkers, die niet meer mogen en kunnen dan de tekst op hun scherm voor te lezen en vermoedelijk ook niet meer weten. Onduidelijkheid of anonimiteit over wie er nu echt voor jouw probleem verantwoordelijk is. Deze organisaties stralen een basis wantrouwen en een houding van arrogantie uit, zoals ook de belastingdienst en zelfs de rechterlijke macht deden. Voor mij is de toeslag affaire slecht een symptoom van een tijd waarin ingewikkelde systemen worden gebouwd met controlemechanismen, die gebaseerd zijn op wantrouwen. Overigens merk ik om mij heen dat veel burgers dezelfde mentaliteit vertonen: het is niet goed of het deugt niet. Klagen over “niets te doen te hebben door de lock down” terwijl de corona om zich heen grijpt en de gezondheidszorg overuren draait. Het persoonlijke belang of het belang van de eigen organisatie mag voorop staan. Grotere maatschappelijke belangen moeten zich maar schikken. Dit bericht van de Raad van State is een hoopvol teken voor vervolg van zelfonderzoek, wat volgens mij op alle niveau’s nodig is.

Gelukkig zijn er ook al heel veel goede voorbeelden. Mijn tandarts heeft altijd tijd voor mij. Mijn autodealer heeft vervangend vervoer en een service auto en dat bij een product als een auto, dat al zeer betrouwbaar is in verhouding tot de ingewikkeldheid van het ding. De afval verzameling van mijn Gemeente werkt goed. Het kan dus wel. De oplossing ligt voor de hand: de goeden als uitgangspunt nemen.

Geluk: gevoel volgt gedrag

Soms voel je je niet goed.

Dan helpt het mij om mij te realiseren dat mijn gevoel voort komt uit mijn gedrag. Ander gedrag geeft een ander gevoel of heeft daar tenminste invloed op. Ook bij jou volgt jouw gevoel steeds jouw gedrag, vermoed ik.

Ik ga slapen en ben dan minder moe. Of ik ga eten en ik heb geen honger meer. Relaties en beweging helpen als ik het even niet meer weet. Of muziek.

Er zijn een aantal gedragingen, die mensen helpen zich beter te voelen. Daar zijn boekenkasten over vol geschreven. Genoeg materiaal voor inspiratie. De mix van gedragingen die mij helpt is echter persoonlijk. Wat mijn gevoel helpt zich beter te voelen, is een idee te hebben van de mix van gedragingen, die een positief effect hebben op mijn gevoelsleven om vervolgens die gedragingen te stimuleren.

Wat is jouw mix van gedragingen, die jouw gevoelsleven positief beïnvloeden? Hoe kun je die gedragingen stimuleren?

Maakt je niet druk als je dat niet weet. Begin gewoon ergens aan. Doe iets of doe bewust iets #niet. De rest komt vanzelf. Gevoel volgt gedrag.

Pagina's: Pagina 1, Pagina 2

NIET wenst jou VERBEELDING voor 2019.

    ‘Willen we echt veranderen, dan moeten we keuzes maken die een flink stuk verdergaan dan de voornemens op oudejaarsavond om in het nieuwe jaar iets meer aan sport te doen en wat minder alcohol te drinken. Dan gaat het over keuzes die onze levensstijl en ons comfort bepalen. Wil je écht iedere dag’. ‘met de fiets naar het werk (voor een Nederlander vanzelfsprekend, voor een Vlaming nauwelijks)? En enkel seizoensgebonden groenten en fruit op je bord? Je smartphone aan de kant leggen wanneer je thuis bent? Dergelijke keuzes zijn al knap moeilijk, maar nog klein bier in vergelijking met keuzes inzake ideologie, sociale positie en beroep. Iedereen is voor sociale rechtvaardigheid, tot de fiscus komt aankloppen. Veel mensen willen minder werken en zeggen dat ze status en sociale positie onbelangrijk vinden. Tot ze noodgedwongen op die vlakken moeten inleveren ten gevolge van de zoveelste ‘reorganisatie’ van het bedrijf waar ze werken. Onze zelfkennis blijkt vaak genoeg een illusie te zijn.

    Andere keuzes maken is niet eenvoudig. Het goede nieuws is dat ons tijdperk en onze maatschappij tot de eerste behoren waar dergelijke keuzes inderdaad gemaakt kunnen worden. Helaas wordt die vrijheid beperkt door een aantal factoren.

    Een eerste beperking is algemeen en daarom grotendeels onzichtbaar: de vervreemding waar dit hoofdstuk over handelt. De nieuwe onvrijheid is de verplichting tot concurrentie, ook met onszelf, en tot pleonexia, de noodzaak om van alles steeds meer te hebben. De Duitse socioloog Hartmut Rosa aarzelt niet om daar een totalitair systeem in te herkennen, met toenemend ‘controlemechanismen en bijbehorende dwang.

    De tweede beperking kan niet los gezien worden van de eerste, maar is individueler. Het gaat over belemmeringen die met mijzelf en mijn geschiedenis te maken hebben. Als ik geboren word in een kansarme omgeving, als ik verslaafd ben aan medicijnen, alcohol, gokken, aan mijn smartphone of aan een bepaald type relatie, dan worden mijn keuzemogelijkheden sterk ingeperkt. Ik herinner de lezer aan het marshmallowonderzoek en aan de studie van Emmy Werner op Hawaï. Daaruit bleek de impact van de omgeving op zelfbeheersing, en in ruimere zin op een geslaagd leven. Dezelfde onderzoekers stelden ook vast dat een dergelijke impact niet blijvend hoeft te zijn, en dat mensen kunnen veranderen.

    Andere keuzes maken begint bij bewustwording, bij het besef dat er iets schort. Vervolgens kunnen we op zoek gaan naar de oorzaken en kijken welke we zelf kunnen verhelpen. In nagenoeg alle gevallen zal dat neerkomen op een bewustwording van de vervreemdingseffecten. Welke vervreemdende identiteit hebben we ongeweten aangenomen? Waarom eigenlijk? Hoe kunnen we een andere richting uit gaan?

    Zoals ik eerder uiteenzette is onze identiteit een constructie waarbij we overnemen wat ons voorgehouden wordt (identificatie). Tezelfdertijd kunnen we afstand nemen en keuzes maken (separatie). ‘Keuzes maken we al heel vroeg; zelfs als peuter gaan we op zoek naar autonomie en beslissingsrecht. Als volwassene kunnen we dat nog meer. De Vlaamse filosoof Kris Pint heeft het over verbeeldingsverzet: ik weiger nog langer samen te vallen met de voorgehouden beelden, in mijn fantasie beeld ik mij andere invullingen in die beter bij mij passen. Wie mocht denken dat verbeelding alleen maar verbeelding is en dus waardeloos, herinner ik aan de effecten bij conversie en placebo. Verbeelding is een uitstekend vertrekpunt voor verandering.’

Citaat uit:

Intimiteit

Paul Verhaeghe

De aarde draait door


16 december 2018 /  VPRO / Tegenlicht


De voormalige milieu-activist en schrijver Paul Kingsnorth heeft zich teruggetrokken in Ierland op een zeldzaam ongerept deel van de aarde. Je zou kunnen zeggen aan het einde van de wereld . Een portret van een eindtijd denker die desondanks de hoop niet opgeeft en blijft geloven in de kracht van natuur.

Denker en schrijver Paul Kingsnorth stond al vroeg op de barricades als natuurbeschermer. Zowel dichtbij huis in Engeland als aan de andere kant van de wereld in Papua-Nieuw-Guinea verzette hij zich tegen de onstilbare honger van de globaliserende wereld voor meer land, grondstoffen en spullen. Kingsnorth was een van de kopstukken van de milieubeweging en bereikte met zijn vlammende betogen een groot internationaal publiek. En toen kwam hij tot inkeer. Hij viel van zijn geloof dat de mensheid de wereld kon redden. In zijn gebundelde essays ‘Confessions of a recovering environmentalist’ (2017) beschrijft hij hoe de rekenaars van deze wereld de groene beweging van binnen uitholden en de barricades verruilden voor stropdas en vergadertafels. Het beperken van CO2-uitstoot werd het nieuwe gospel, omdat het meetbaar en te berekenen was. Maar volgens Kingsnorth is dat een illusie. Hij vindt dat de groene beweging van nu de nog overgebleven wilde natuur in een overwinningsroes inruilt voor een windmolenpark of zonnepanelen farm. De strijd is verloren.

Regie: Tomas Kaan