Hoe verschrikkelijk de speciale militaire actie van Poetin in de Oekraine ook is, de problematiek van de klimaatverandering en biodiversiteit is eindeloos veel groter. Klimaatverandering is niet zo maar te herstellen, zoals herstel van een gebombardeerde stad na een oorlog misschien wel mogelijk is. De biodiversiteit herstellen is zelfs vermoedelijk onmogelijk, anders dan de invloed van de menselijke soort drastisch in te perken. Overigens zal het reduceren van de invloed van de menselijke soort vanzelf gaan als de biodiversiteit als dragende kracht onder het leven wegvalt. Zonder biodiversiteit gaan wij mensen gewoon ook dood, net iets later als de andere soorten, maar even onvermijdelijk.
De problemen met het klimaat en de biodiversiteit zullen zich manifesteren als plotselinge natuurrampen. Het plotselinge, het onverwachte, komt voort uit ons gebrek aan bereidheid of mogelijkheid om de problemen in ons eigen leven in het hier en nu op te nemen. Want nee, overstromingen zijn niet plotseling of onverwacht maar vanuit klimaatverandering voorspelbaar. Corona is geen toevallige virus, maar een ziekte die juist in ons huidige ecologische en economische systeem een aangenaam milieu ervaart.
Natuurramp Poetin is als een overstroming. Wij hadden het kunnen zien aankomen. Als mensen kunnen leven in hun eigen bubbel en doen of het leven niet groter is dan hun eigen vierkante meter, ontstaan er rampen. Natuurrampen. Dat geldt voor Poetin en zijn Russen. Dat geldt voor het Westen. Het idee van Poetin dat hij een groot Russisch rijk moet nastreven is naar mijn begrip achterhaald. Hij heeft al het grootste land van de wereld, dat in oppervlakte net zo groot is als de Verenigde Staten en China samen. Hij heeft maar een klein volk van 140 miljoen mensen als je het vergelijkt met China of India, respectievelijk 1,4 miljard en 1,2 miljard mensen. Hij heeft als elk mens een beperkte kijk op het leven en zijn leven wordt beheerst door thema’s als Groot Russisch rijk en veiligheid. Maar ja, hij heeft ook een leger en heeft bedacht dat nu het moment is zich te manifesteren.
Natuurrampen gaan ons wijzen hoe de wereld zal moeten worden ingericht. Natuurramp Poetin is er daar een van. Alleen mondiale samenwerking is een antwoord op de eindeloze problemen rond klimaat en biodiversiteit. Op de korte termijn wordt door de militaire actie nu een deel van de strijd rond grondstoffen snel zichtbaar, zoals rond gas voor energie of de graanproductie. Daar gaan oplossingen voor bedacht worden, en door de actie van Poetin komt er een grote versnelling in deze processen. Zo heeft elk nadeel een voordeel, sprak een Nederlandse filosoof. Het is van ultiem belang dat de nieuwe oplossingen een plek krijgen binnen het kader van klimaatproblematiek en biodiversiteit. Terug naar normaal, waar mee bedoeld wordt terug naar hoe het was, is absoluut geen optie.
Het is van belang de natuurramp Poetin goed te analyseren. De militaire actie is onacceptabel, dus zal Europa een militaire tegenmacht moeten onderhouden. Jammer van het geld, maar het is niet anders. Bij natuurrampen moet je je gedrag aanpassen. Maar van de Eerste Wereldoorlog hebben wij geleerd dat het niet verstandig is de agressor in armoede achter te laten. Rusland is, afgezien van haar militaire kracht en een groepje superrijken, toch al niet erg welvarend. De economische relaties moeten dus snel worden hersteld, maar dat wel in het kader van klimaatproblematiek en biodiversiteit. Om daar met de Russen stappen in te maken, zal nog een hele toer zijn. Als je, zoals de Russen met maar 140 miljoen inwoners, over genoeg fossiele energie beschikt en je bent al arm, wat zal je je dan druk maken over CO2 uitstoot? Als je land het grootste land van de wereld is, dan treffen problemen rond biodiversiteit dat land mogelijk pas in een laat stadium. Een te laat stadium, natuurlijk, maar als je in je eigen bubbel leeft, valt dat ook pas laat op. Het is dus Europees eigenbelang om de relaties met Rusland te herstellen, maar dat binnen het nieuw kader. Dat is het kader van militaire tegenmacht, klimaatmaatregelen welke voor de Russen te begrijpen zijn en herstel van biodiversiteit, waarbij de Russen vanwege hun grote land misschien zelf wel een leidende rol zouden kunnen vervullen.
In het hier en nu is het niet te begrijpen, maar misschien heeft natuurramp Poetin wel een positieve invloed op de toch al noodzakelijk herontwikkeling van de wereld. Verwarrend en indrukwekkend dit te bedenken. Jammer dat Poetin dacht voor deze invloed een militaire actie nodig te hebben. Daarmee verspeelt hij tenminste het recht voor zijn familie en hemzelf om rustig op de fiets Amsterdam te bezoeken.