Natuurramp Poetin

Hoe verschrikkelijk de speciale militaire actie van Poetin in de Oekraine ook is, de problematiek van de klimaatverandering en biodiversiteit is eindeloos veel groter. Klimaatverandering is niet zo maar te herstellen, zoals herstel van een gebombardeerde stad na een oorlog misschien wel mogelijk is. De biodiversiteit herstellen is zelfs vermoedelijk onmogelijk, anders dan de invloed van de menselijke soort drastisch in te perken. Overigens zal het reduceren van de invloed van de menselijke soort vanzelf gaan als de biodiversiteit als dragende kracht onder het leven wegvalt. Zonder biodiversiteit gaan wij mensen gewoon ook dood, net iets later als de andere soorten, maar even onvermijdelijk.

De problemen met het klimaat en de biodiversiteit zullen zich manifesteren als plotselinge natuurrampen. Het plotselinge, het onverwachte, komt voort uit ons gebrek aan bereidheid of mogelijkheid om de problemen in ons eigen leven in het hier en nu op te nemen. Want nee, overstromingen zijn niet plotseling of onverwacht maar vanuit klimaatverandering voorspelbaar. Corona is geen toevallige virus, maar een ziekte die juist in ons huidige ecologische en economische systeem een aangenaam milieu ervaart. 

Natuurramp Poetin is als een overstroming. Wij hadden het kunnen zien aankomen. Als mensen kunnen leven in hun eigen bubbel en doen of het leven niet groter is dan hun eigen vierkante meter, ontstaan er rampen. Natuurrampen. Dat geldt voor Poetin en zijn Russen. Dat geldt voor het Westen. Het idee van Poetin dat hij een groot Russisch rijk moet nastreven is naar mijn begrip achterhaald. Hij heeft al het grootste land van de wereld, dat in oppervlakte net zo groot is als de Verenigde Staten en China samen. Hij heeft maar een klein volk van 140 miljoen mensen als je het vergelijkt met China of India, respectievelijk 1,4 miljard en 1,2 miljard mensen. Hij heeft als elk mens een beperkte kijk op het leven en zijn leven wordt beheerst door thema’s als Groot Russisch rijk en veiligheid. Maar ja, hij heeft ook een leger en heeft bedacht dat nu het moment is zich te manifesteren.

Natuurrampen gaan ons wijzen hoe de wereld zal moeten worden ingericht. Natuurramp Poetin is er daar een van. Alleen mondiale samenwerking is een antwoord op de eindeloze problemen rond klimaat en biodiversiteit. Op de korte termijn wordt door de militaire actie nu een deel van de strijd rond grondstoffen snel zichtbaar, zoals rond gas voor energie of de graanproductie. Daar gaan oplossingen voor bedacht worden, en door de actie van Poetin komt er een grote versnelling in deze processen. Zo heeft elk nadeel een voordeel, sprak een Nederlandse filosoof. Het is van ultiem belang dat de nieuwe oplossingen een plek krijgen binnen het kader van klimaatproblematiek en biodiversiteit. Terug naar normaal, waar mee bedoeld wordt terug naar hoe het was, is absoluut geen optie.

Het is van belang de natuurramp Poetin goed te analyseren. De militaire actie is onacceptabel, dus zal Europa een militaire tegenmacht moeten onderhouden. Jammer van het geld, maar het is niet anders. Bij natuurrampen moet je je gedrag aanpassen. Maar van de Eerste Wereldoorlog hebben wij geleerd dat het niet verstandig is de agressor in armoede achter te laten. Rusland is, afgezien van haar militaire kracht en een groepje superrijken, toch al niet erg welvarend. De economische relaties moeten dus snel worden hersteld, maar dat wel in het kader van klimaatproblematiek en biodiversiteit. Om daar met de Russen stappen in te maken, zal nog een hele toer zijn. Als je, zoals de Russen met maar 140 miljoen inwoners, over genoeg fossiele energie beschikt en je bent al arm, wat zal je je dan druk maken over CO2 uitstoot? Als je land het grootste land van de wereld is, dan treffen problemen rond biodiversiteit dat land mogelijk pas in een laat stadium. Een te laat stadium, natuurlijk, maar als je in je eigen bubbel leeft, valt dat ook pas laat op. Het is dus Europees eigenbelang om de relaties met Rusland te herstellen, maar dat binnen het nieuw kader. Dat is het kader van militaire tegenmacht, klimaatmaatregelen welke voor de Russen te begrijpen zijn en herstel van biodiversiteit, waarbij de Russen vanwege hun grote land misschien zelf wel een leidende rol zouden kunnen vervullen.

In het hier en nu is het niet te begrijpen, maar misschien heeft natuurramp Poetin wel een positieve invloed op de toch al noodzakelijk herontwikkeling van de wereld. Verwarrend en indrukwekkend dit te bedenken. Jammer dat Poetin dacht voor deze invloed een militaire actie nodig te hebben. Daarmee verspeelt hij tenminste het recht voor zijn familie en hemzelf om rustig op de fiets Amsterdam te bezoeken.

Groei is goed. Groei moet.

Kijk naar het eerste beste kind wat je tegenkomt en het is meteen al helder: groei is goed. Groei moet. Een kind wil groeien. In beweging. In zelf doen. In zelfvertrouwen. In relaties. Groei moet.

Voor volwassenen is het feitelijk niet anders. Elk mens zoekt beweging, wil dingen zelf doen. Elk mens zoekt groei in zelfvertrouwen en groei in relaties. Groei is goed en groei moet.

Ook de Aarde als ons ecosysteem kent deze groeibehoefte. Elke lente is overal de groei van flora en fauna uitbundig, waar dit maar mogelijk is. In de lente zwermen onmetelijke hoeveelheden zaad over de aarde op zoek naar vruchtbare bodem.

Onze welvaart komt voort uit de groei van de economische systemen. Dat heeft tot verbluffende resultaten geleid. Voedseloverschotten, internet en gezondheidszorg zijn maar een paar voorbeelden van deze krachtige groei.

Het wordt de laatste eeuwen echter steeds duidelijker dat als je deze groei-patronen, de patronen van menselijke, ecologische en economische groei over elkaar heen legt er voor de planeet Aarde grote problemen ontstaan. De menselijke groei en de ecologische groei dreigen verdrukt te worden door de kracht van de economische groei. De symptomen zijn goed zichtbaar. De menselijke groei is steeds onevenwichtiger. De groep rijken, waar wij als Nederlanders onder vallen, bezitten steeds meer geld en goederen terwijl het leven van de meerderheid van de aardbewoners steeds moeilijker dreigt te worden. De problemen rond ecologische groei onder als klimaatopwarming, het uitsterven van soorten door aantasting van hun leefgebieden en uitputting van bodemschatten staan volop in het nieuws. 

Zo kan het niet door. Groei moet. Groei is goed. Maar de groei van de economische systemen hebben een verkeerde afslag genomen en bedreigen nu jou en mij in ons bestaan. Om te beginnen helpt de constatering van dat groei goed is en groei moet. Daarbij wordt nieuw dat ook ons bewustzijn rond onze eigen invloeden op het economische systeem moet groeien. En snel ook! Er zijn al tal van oplossingen, maar wij kunnen ons niet meer permitteren om daar #niet ook echt actief en zo snel mogelijk mee bezig te zijn. Vegetarisch eten, reiskilometers beperken, huis isoleren enzovoort.  

Maar is persoonlijk gedrag #niet een druppel op een gloeiende plaat? Absoluut #niet. Ook op dit punt is snelle groei van bewustzijn nodig. In een democratisch systeem is het ondenkbaar dat de regering teveel beleid ontwikkeld dat de burgers niet begrijpen. Individueel bewustzijn van de problematiek is dus essentieel als basis voor de politieke actie. Het is van groot belang dat wij als burgers elkaar tot voorbeeld zijn en gezamenlijk zijn wij dan een basis voor politieke groei. Alleen dan is het op politiek niveau mogelijk om aanvullende maatregelen te nemen. Als ons bewustzijn rond menselijke en ecologische groei en noden meer in balans komt, is dat de basis voor het begrip rond ingrijpende maatregelen op landelijke niveau. En hoe kan een mens beter bevredigend aan de groei van zijn bewustzijn werken dan door in persoonlijke sfeer actief en consequent te zijn?

Een voorbeeld. Vegetarisch eten is lekker. Het is een groei in smaak. Maar je moet het ook leren eten. Dat is een stap in bewustzijn. Verder heeft vegetarisch leven natuurlijk een grote invloed op de vleesindustrie. Dat komt goed uit want de vleesproductie in Nederland moet drastisch worden verminderd. Zeg voor dit voorbeeld naar de helft van haar huidige omvang. Dat is een groot probleem voor vleesboeren en de vleesverwerkende industrie. Maar verder ook niet! Er komt met de reductie van de veestapel naar de helft veel grond vrij en wij hebben in Nederland die grond hard nodig. Grond voor de groei van ons ecosysteem, maar ook grond voor woningbouw. Verder heeft de reductie van de veestapel als voordeel dat het stikstofprobleem enorm wordt verminderd. De politiek moet er natuurlijk wel op kunnen vertrouwen dat de meerderheid van de burgers dit beleid wil steunen. Dan is het van belang dat burgers zich zowel persoonlijk als politiek actief betrokken weten op welke vormen van groei zij voorstaan. En dat is hier niet het economisch belang van de vleesindustrie. 

Groei is goed. Groei moet. Het is nu tijd voor een snelle groei in persoonlijk bewustzijn, politieke actie en politieke wil. Lid worden van een relevante politieke partij is daarbij een idee. Waarom? Omdat in een democratie persoonlijk gedrag en politiek gedrag gekoppeld zijn en wij ook de democratie willen laten groeien. Toch?

Woningbouw van 1 naar 2

Prioriteit woningmarkt van 1 naar 2.

De analyse, die Ger Groot inzake de woningmarkt (FD 20-03-2021) geeft, is een aardige samenvatting van de problematiek rond de woningmarkt. De positie van veel jonge mensen op de woningmarkt is op dit moment hopeloos. Huisvesting moet prioriteit krijgen. Ger omschrijft de aangescherpte regelgeving rond natuur en landschap als remkracht. Tot zo ver eens. Maar om vervolgens dit argument te verbinden met nymbyisme en nader te omschrijven als “de bekende verhalen van zeldzame padden en insecten die opeens bij kandidaat bouwlocaties worden gesignaleerd” is verbazingwekkend kortzichtig. Door natuur en landschap, klimaat en biodiversiteit #niet als uitgangspunt nummer één te benoemen is remkracht ontstaan, waar juist nieuwe inzichten hadden moeten bloeien. Dit gebrek aan perspectief is aan veel oud-politici, waaronder blijkbaar ook Ger Groot, beslist te verwijten en #niet aan burgers die hun eigen achtertuin serieus nemen.

Toeslag affaire

Volgens mij gaat het om een groter maatschappelijk probleem dan de toeslag affaire op zich. Zelf heb ik slechte ervaringen met het UWV en de ABN-AMRO bank. Correspondentie in een stijlvorm, die respectloos is voor de lezer. Telefoonbandjes, die, dag in dag uit, melden dat het te druk is om de telefoon op te nemen. Webtoepassingen, die voor mensen zonder veel webervaring nauwelijks te begrijpen zijn. Goedbedoelende servicedesk medewerkers, die niet meer mogen en kunnen dan de tekst op hun scherm voor te lezen en vermoedelijk ook niet meer weten. Onduidelijkheid of anonimiteit over wie er nu echt voor jouw probleem verantwoordelijk is. Deze organisaties stralen een basis wantrouwen en een houding van arrogantie uit, zoals ook de belastingdienst en zelfs de rechterlijke macht deden. Voor mij is de toeslag affaire slecht een symptoom van een tijd waarin ingewikkelde systemen worden gebouwd met controlemechanismen, die gebaseerd zijn op wantrouwen. Overigens merk ik om mij heen dat veel burgers dezelfde mentaliteit vertonen: het is niet goed of het deugt niet. Klagen over “niets te doen te hebben door de lock down” terwijl de corona om zich heen grijpt en de gezondheidszorg overuren draait. Het persoonlijke belang of het belang van de eigen organisatie mag voorop staan. Grotere maatschappelijke belangen moeten zich maar schikken. Dit bericht van de Raad van State is een hoopvol teken voor vervolg van zelfonderzoek, wat volgens mij op alle niveau’s nodig is.

Gelukkig zijn er ook al heel veel goede voorbeelden. Mijn tandarts heeft altijd tijd voor mij. Mijn autodealer heeft vervangend vervoer en een service auto en dat bij een product als een auto, dat al zeer betrouwbaar is in verhouding tot de ingewikkeldheid van het ding. De afval verzameling van mijn Gemeente werkt goed. Het kan dus wel. De oplossing ligt voor de hand: de goeden als uitgangspunt nemen.

Geluk: gevoel volgt gedrag

Soms voel je je niet goed.

Dan helpt het mij om mij te realiseren dat mijn gevoel voort komt uit mijn gedrag. Ander gedrag geeft een ander gevoel of heeft daar tenminste invloed op. Ook bij jou volgt jouw gevoel steeds jouw gedrag, vermoed ik.

Ik ga slapen en ben dan minder moe. Of ik ga eten en ik heb geen honger meer. Relaties en beweging helpen als ik het even niet meer weet. Of muziek.

Er zijn een aantal gedragingen, die mensen helpen zich beter te voelen. Daar zijn boekenkasten over vol geschreven. Genoeg materiaal voor inspiratie. De mix van gedragingen die mij helpt is echter persoonlijk. Wat mijn gevoel helpt zich beter te voelen, is een idee te hebben van de mix van gedragingen, die een positief effect hebben op mijn gevoelsleven om vervolgens die gedragingen te stimuleren.

Wat is jouw mix van gedragingen, die jouw gevoelsleven positief beïnvloeden? Hoe kun je die gedragingen stimuleren?

Maakt je niet druk als je dat niet weet. Begin gewoon ergens aan. Doe iets of doe bewust iets #niet. De rest komt vanzelf. Gevoel volgt gedrag.

Lao Zi over NIET en WEL

“Ieders begrip van wat mooi is in de wereld houdt verband met wat lelijk is.
Elk besef van wat goed is komt neer op de kennis van het kwaad, en niets anders.
Iets en niets brengen elkaar voort.
Moeilijk en makkelijk completeren elkaar.
Lang en kort bestaan in verhouding tot elkaar.
Hoog en laag vullen elkaar aan.
Tonen en klanken harmoniseren met elkaar.
Voor en na volgen op elkaar,
in alle eeuwigheid!
Daarom houdt de Wijze zich in zijn daden bij het nietsdoen.
Zonder woorden verspreidt hij zijn leer.
Alle dingen verschijnen, maar zonder zijn initiatief.
Zij handelen, maar zonder zijn steun.
Wanneer alles is vollbracht, dan zal hij niet blijven.
Ja! Juist door niet te blijven
gaat hij niet verloren.

null

Met dank aan Dries voor een mooi gesprek en een opgehaalde herinnering.

Hoe onnozel durf ik mij te voelen?

Het persoonlijke leven is relatief. Het persoonlijke leven ontwikkelt zich binnen het immense universum van ruimte en tijd.

Menselijk gevoel is niet relatief. Dit gevoel is absoluut en in het hier-en-nu. Als kiespijn.

Het gevoel is de basis voor het menselijk handelen en niet de ratio. Zo kan een verslaving ontstaan en blijven bestaan. Bijvoorbeeld een alcoholverslaving.

Een mens is beperkt, ook in zijn bewustzijn van zijn gevoelens. Vanuit deze beperkte vormen van bewustzijn komt hij tot handelingen. Vervolgens moeten deze handelingen antwoorden geven op de gevoelens, waar de handelingen uit voort komen. Met bijkomende effecten van de handelingen op het grotere geheel, dus buiten de bedoelde gevoelens van de individuele mens om, wordt weinig tot geen rekening gehouden. Zo kan een vliegvakantie voor het gevoel van een mens veel belangrijker zijn dan de ecologische schade, die ontstaat door de CO2 uitstoot van de vliegreis. De negatieve gevolgen voor het leven van de eigen kinderen en kleinkinderen worden niet gevoeld en dus niet als belastend ervaren. Zo kan het genoegen van een aankoop in een modewinkel leiden tot niet gewenste kinderarbeid, omdat dit niet gevoeld wordt.

Een antwoord op de ecologische crisis kan alleen komen als de effecten van onze handelingen zoveel gevoel oproepen dat wij bereid zijn onze handelingen aan te passen. De Deltawerken werden pas mogelijk na de overstroming. Een rookverbod werd pas mogelijk na voldoende aantallen van kankerpatiënten. Wat zou er nodig zijn om de aarde te redden?

Mijn individuele gedrag betekent niets in het licht van het universum. Het ecologische systeem gaat niet verloren van een enkele vliegreis of het eten van een bal gehakt. Maar waarvan dan wel? En hoe verhoudt die ontwikkeling zich met mijn persoonlijke verantwoordelijkheid? Of mijn gevoel?

Hoe onnozel durf ik mij te voelen?